Grote technische projecten worden steeds complexer. Dat geldt niet alleen voor het eind product maar ook voor de project organisatie zelf. Overzicht houden en efficiënt samenwerken is vaak een enorme uitdaging. System Engineering (SE) biedt hiervoor een gestructureerde aanpak die niet alleen helpt bij het managen van technische complexiteit, maar ook bij het verbinden van alle betrokken disciplines. In dit artikel ontdek je de kracht van System Engineering, de voordelen, de meest voorkomende fouten en misvattingen, hoe SE in de praktijk wordt toegepast én hoe FLIX Consultancy je kan ondersteunen bij de implementatie van SE in jouw project.
Wat is System Engineering?
System Engineering wordt volgens INCOSE (International Counsil on Systems Engineering) gedefinieerd als “een interdisciplinaire benadering die bijdraagt aan het realiseren van succesvolle systemen. Met System Engineering streven we ernaar om niet alleen de technische, maar ook de bedrijfsdoelen van klanten (belanghebbenden) na te streven, met als doel een kwaliteitsproduct te bieden dat aan de gebruikersbehoeften voldoet.”
Systems Engineering beschrijft een methodische aanpak voor het specificeren, ontwerpen, ontwikkelen en beheren van complexe systemen. Daarbij combineert het technische kennis met procesmatige inzichten en zorgt het ervoor dat alle eisen en belangen vanaf de start helder worden vastgelegd en continu worden bewaakt. Hierdoor wordt de kans op misverstanden, herontwerpen en onnodige kosten aanzienlijk kleiner.
Met SE wordt het systeem centraal geplaatst in deze aanpak. Onder het systeem wordt een samenwerkende combinatie van elementen bedoeld, waarbij deze elementen elk een gespecificeerde functie uitvoeren om een bepaald doel te realiseren. Belangrijk om te realiseren is dat iedere stakeholder vanuit zijn eigen perspectief naar een systeem kijkt. Een ingenieur bijvoorbeeld kijkt op een andere wijze naar een schip dan de elektrotechnicus of een project manager.
Hoe wordt System Engineering toegepast?
De toepassing van System Engineering is gebaseerd op internationale standaarden zoals ISO/IEC/IEEE 15288 en wordt vaak gestructureerd volgens de zogenaamde V-model aanpak. Dit model laat zien hoe de ontwikkeling van een systeem verloopt van eisen naar realisatie, en hoe iedere stap weer wordt getoetst. Een illustratieve weergave vind je in dit artikel over SE.
Belangrijke stappen in SE zijn:
- Stakeholderanalyse & eisenmanagement
Alle wensen, eisen en randvoorwaarden van stakeholders worden in kaart gebracht en vertaald naar functionele specificaties. - Systeemontwerp
Vanuit de eisen wordt een ontwerp gemaakt dat logisch, technisch en economisch haalbaar is. Hierbij worden alternatieven afgewogen en keuzes onderbouwd. - Architectuur en decompositie
Het systeem wordt opgedeeld in subsystemen en componenten (elementen). Dit maakt complexe projecten beheersbaar en traceerbaar. - Integratie & verificatie
Bij de bouw en realisatie worden alle onderdelen samengebracht en getest of ze voldoen aan de specificaties. - Validatie
Uiteindelijk wordt het systeem getoetst aan de oorspronkelijke wensen en doelen van de stakeholders. - Beheer en levenscyclusmanagement
Ook na oplevering blijft SE waardevol. Door aandacht te besteden aan onderhoud, upgrades en duurzaamheid wordt de levensduur van het systeem verlengd.
Een belangrijk onderscheid om te maken is tussen stap 4 & stap 5, verificatie en validatie.
- Verificatie betekent controleren of het systeem gebouwd is volgens het ontwerp en de specificaties. Bijvoorbeeld: zijn de onderdelen precies zo gemaakt als in de technische tekeningen?
- Validatie betekent nagaan of het systeem doet wat de gebruiker of de klant wil: werkt het systeem in de echte omstandigheden zoals bedoeld? Bijvoorbeeld: een ventilatiesysteem kan technisch werken, maar als het in praktijk te luid is of te veel onderhoud vergt, voldoet het misschien niet voor de gebruiker.
De voordelen van System Engineering
Het toepassen van System Engineering biedt meerdere voordelen. De multidisciplinaire aanpak van SE zorgt ervoor dat zowel technische als niet-technische aspecten (zoals gebruikers, veiligheid, bruikbaarheid, onderhoud) van begin tot eind worden meegenomen. Naast helderheid in eisen en wensen, structuur en overzicht, leidt het toepassen van SE tot risicobeheersing, betere samenwerking en daaruit volgend hogere kwaliteit en lagere kosten. Meer over de voordelen van SE lees je in ons eerdere blog.
Veelgemaakte fouten bij het toepassen van System Engineering
Ondanks de duidelijke voordelen, zien we in de praktijk regelmatig dat SE niet optimaal wordt benut. Enkele veelgemaakte fouten zijn:
- SE wordt gezien als een administratieve last – Met het toepassen van SE wordt informatie helder en toegankelijk opgeslagen, wat in zekere mate ook extra administratie met zich mee brengt. Echter, het wordt pas een administratieve ‘last’ als SE wordt ingevuld met alleen documentatie, terwijl de echte kracht ligt in het procesmatig denken en samenwerken.
- Te laat starten – Wanneer SE pas halverwege het project wordt toegepast, gaan de belangrijkste voordelen verloren. Vroege integratie is cruciaal.
- Onvoldoende draagvlak – Zonder goed begrip en commitment van het projectteam wordt SE vaak als extra last ervaren in plaats van als hulpmiddel. Dit terwijl SE veel voordelen oplevert, doordat het toepassen van de methodiek leidt tot een betere project voorbereiding: specificaties worden beter afgestemd met stakeholders en stakeholders worden beter betrokken gedurende het project. Hierdoor worden fouten voorkomen en/of eerder ontdekt.
- Gebrek aan kennis en ervaring – Om System Engineering in de praktijk toe te passen, is goede training en begeleiding nodig. Zonder de juiste expertise hoe de theorie te vertalen naar praktijk, blijft de toepassing van SE oppervlakkig.
Hoe FLIX Consultancy kan helpen
Bij FLIX Consultancy geloven we dat System Engineering de sleutel is tot succesvolle complexe projecten. Onze consultants combineren onze kennis van SE-principes met praktische ervaring in uiteenlopende sectoren, zoals offshore industrie, publieke sector en waterschappen. Wij helpen organisaties om SE niet alleen op papier te implementeren, maar daadwerkelijk in de praktijk te brengen.
Heb je hulp nodig bij het opzetten van een SE-proces, het trainen van projectteams of het begeleiden van stakeholdersessies? Bij FLIX consultancy zorgen we ervoor dat jouw project profiteert van de kracht van System Engineering. Op die manier realiseren we samen grip, overzicht en succes in zelfs de meest uitdagende technische projecten.
Wil je ontdekken hoe wij SE kunnen inzetten om jouw project naar een hoger niveau te tillen? Neem dan vandaag nog contact op met ons via het contactformulier op de website.
